Bir Garip Dava Hikayesi -JOSEPH K.-

 En çok konuşulan Franz Kafka’nın “Dava”sı, İngiliz Yazar Tom Basden tarafından, 21 yüzyıla uyarlanarak kaleme alınan “Joseph k.”adlı oyun ile karşınızdayım. Dasdas sahne’nin şüphesiz ki en dikkat çeken oyunlarından biri. Oyunun süpervizörlüğünü Serdar Biliş yapıyor. Oyunun kadrosunda Mert Fırat, Onur Dilber, Didem Balçın ve Özgür Aydın yer alıyor. Kapalı gişe oynayan oyun, yeni sezonda da evinde perde açmaya devam ediyor.

  Dünya Edebiyatının klasiklerinden biri olan Franz Kafka’nın davası 21. Yüzyılla uyarlanarak daha anlaşılır bir anlatım halini almış. Toplum üzerine uygulanan adalet kisvesi altında adaletsizlik gözle görünür hale getirilerek açıkça anlatılıyor. Toplum olarak adalet kavramını sorguladığımız şu günlerde ‘Joseph K.’ adlı oyun ayrı bir konuma yerleşiyor. Oyun, Joseph K. otuzuncu yaş gününü evine sipariş ettiği pizzayla kutlamak istemesi ile başlıyor. Doğum günü pizzasını kendisine getiren kesinlikle pizzacı değil, peki bu adamlar kim? Joseph K. Bu adamlardan tutuklu olduğunu öğrenir. Joseph K. suçunun ne olduğuna dair hiçbir bilgisi yoktur ama kendini temize çıkarmak zorundadır. Joseph, tehdit altında olan özgürlüğüne yeniden kavuşmaya çalışırken, kendini görünmez ve mantıksız bir adalet sisteminde ki savaş içerisinde bulur. Sistem ağına bir ‘tutuklu’ takıldığında, onun yardımına koşacak hukuk ise labirentin çıkmaz sokaklarıdır. Labirentteki hukuk, eski dil kalıplarıyla bezenmiş, vatandaşlar için anlaşılmaz terimler ile bütünleşenden başka bir şey değildir. Suç ve ceza ikileminde gelip yer edinen simgesel kırbaç sesi ise, birey üzerinde ki baskı aracıdır.  Joseph K, kendisine hiçbir neden olmadan yöneltilmiş olan suçlamayla ilk başta pek de ilgilenmez, ama işler onun zannettiğinden daha ciddidir ve kendisine tebliğ edilen suç değil, tutukluluk halidir. Eskiden olsa mantık sınırlarını zorladığı için absürt olarak konumlayabileceğimiz oyun şimdilerde o kadar da absürt değil. Mümkün görmediğimiz pek çok şeyin önce uzağımızdakilerin sonra yakınımızdakilerin ve sonra da kendi başımıza geldiği o kadar çok örnekle baş başa kalıyoruz ki. Oyunu izlerken, attığımız her kahkahada güldüklerimizin ne kadar gerçek olabileceğini de bir o kadar farkındayız.

  Oyun içerisinde Joseph K. Dışında 22 karakter daha bulunuyor. Joseph K. karakterine Mert Fırat hayat veriyor.  Diğer 22 yan karaktere Onur Dilber, Didem Balçın ve Özgür Aydın hayat veriyor. Her oyuncu üstlendiği 22 karakter içerisinde ki performansları şahane desem bu kelime bile az kalıyor gibi hissediyorum. Joseph K’nın telaşlı, çaresiz, adalet arayan, çırpınan ve bitmek tükenmek bilmeyen enerjisi ile Mert Fırat en iyi performansını sahneye taşımış. Sahne tam ortada yuvarlar bir ray sistemi üzerinde oluşturulmuş. Sahnesine göre ray sisteminin üzerinde oyuncular tarafından değişime uğruyor. Oyuncular her tribüne oynayabilmek adına sürekli hareket halindeler oyuna tükenmek bilmeyen bir dinamizm sağlayarak, temponun bir saniye bile düşmesine izin vermiyor. Kara mizah içeren eserin uyarlaması zaman zaman dozunda argoya başvurulurken, radyo anonsları aracılığıyla yapılan espriler oyunun vurucu anları. Oyunda giderek artan gerilimin sonunda nihayet beklenen sona ulaşıyoruz.

  Kara mizah ile bol bol güldüren bir oyunla karşılaşacağınızı garanti edebilirim. Haksızlığın kanayan bir yara olduğu günümüzde toplumdaki her birey birer Joseph K. aslında. 100 yılı geride bırakmış eserden uyarlanan oyunda gücünü Franz Kafka’nın Dava’sından alıyor. Dasdas sahnenin başarılı oyunlarından biri. Hala izlemeyenlerdenseniz, ilk fırsatta yerinizi ayırttın derim. Emeği geçen herkesin emeğine, yüreğine sağlık. Alkışları bol, sahnelerinin uzun soluklu olmasını dilerim.

Sevgilerle,

Merve ÖZGÜNEŞ

OYUNCU